خواص بی نظیر فلفل سیاه، موارد مصرف و کاربرد بالینی آن
زمان خواندن این مقاله حدودا 5 دقیقه است.
دسته : خواص دارویی ادویه جات
نویسنده : فلاح پور
تاریخ انتشار : 10-06-98
نام فارسی گیاه | نام انگلیسی گیاه | نام علمی گیاه |
فلفل سیاه | Paper | Piper nigrum |
وجه تسمیه و تاریخچه فلفل سیاه
خواص فلفل سیاه از قدیم الایام مورد توجه حکیمان بوده است. نام Piper از واژه Pippali (در زبان دراویدی یعنی زبان قوم محلی جنوب هندوستان فعلی) می آید. چرا که این منطقه موطن فلفل سیاه است که بعدا این واژه در لاتین به لفظ Piper بازگشت. Nigrum که از لفظ لاتین Niger به معنی سیاه است می آید. از فلفل سیاه در طب هندی برای درمان برونشیت استفاده می شده است. بصورت موضعی به عنوان محرک رویش مو هم بکار می رفته است. این اثر شاید مرتبط بوده با قدرت تحریک کنندگی و افزایندگی گردش خون ناشی از اثر موضعی فلفل.
مهمترین ترکیبات شیمیایی در فلفل سیاه
مواد موثره موجود در فلفل سیاه شامل روغن های فرار لیمونن، سابینن، میریستیسین (در دوزهای بالا سمی است)، فلاندرن، کادینن و آلکالوئیدهای اسید آمیدی یا همان آلکامیدهای تلخ مانند پی پرین و نیز پیرولیدین ها و پیپریدین ها، و نشاسته، پروتئین، روغن های ثابت، مقادیر جزئی مواد معدنی، و سافرول می باشد. بوی خوش و معطر فلفل سیاه از پینن (ساختار آن را در تک نگار لیمو و پرتقال ارائه دادیم) است. پیپرین از جهت پتانسیل آن در افزایش جذب سلنیوم، ویتامین B12، بتاکاروتن و کورکومین تحت بررسی می باشد. آلکامیدها روی زبان حس تندی، افزایش بزاق و بی حسی ایجاد می نمایند. پس تعجبی ندارد که برای تسکین درد دندان بکار روند. ایزوبوتیرل آمیدها هم دسته ای از آلکامیدها هستند. این ترکیبات را از تیره های کاسنی، مرکبات و فلفل سراغ داریم. این ترکیبات هم حشره کش اند هم افزاینده بزاق انسان.
پی پرین مسئول مزه تند فلفل سیاه، آنزیم CYP3A4 و P-glycoprotein انسان را که در متابولیسم Xenobioticها (زنوبیوتیک به مواد شیمیایی بیگانه برای بدن انسان اطلاق می گردد) و متابولیت هایش نقش دارند را مهار می نماید. البته این مکانیسم را از آب گریپ فروت هم سراغ داریم. جالب است بدانیم این آلکالوئید فراهمی زیستی کورکومین و رزوراترول را افزایش می دهد. شاید بدلیل مهار گلوکورونیداسیون و کاهش حذف آن ها، البته بنظر به خواص bioenhancer پی پرین بر می گردد.
ساختار ترکیبات شیمیایی در فلفل سیاه
Piperine | Safrole | Piperidine |
![]() |
![]() |
![]() |
Alpha-Fellandrene | Alpha-Cadinene | Sabinen |
![]() |
![]() |
![]() |
اشکال دارویی حاوی فلفل سیاه
هنوز فرآورده های حاوی فلفل سیاه مانند کپسول های حاوی فلفل سیاه و زرد چوبه، همچنین ترکیبی از فلفل سیاه و زنجبیل که در بازار دارویی نقاط دیگر جهان وجود دارد بصورت رسمی وارد بازار دارویی ایران نشده است. جالب است بدانیم مصرف ترکیبی فلفل سیاه و زردچوبه سبب افزایش فراهمی زیستی ترکیبات موثره ی زردچوبه هم می گردد. همانطور که در بالا گفتیم این احتمالا ناشی از افزایندگی فعالیت بیولوژیک یا Bioenhancer بودن فلفل سیاه می باشد که اثرات بسیار جالب توجه به Piperine فلفل سیاه نسبت داده می شود. این اثر در مصرف توام فلفل سیاه با ترکیب رزوراترول انگور قرمز هم دیده می شود. چرا که Piperine یک مهار کننده سیتوکروم P3A4 و نیز پی-گلیکوگروتئین هاست که در بدن مسئول دفع زنوبیوتیک ها هستند. البته زنجبیل هم این اثر bioenhancerای را دارد.
خواص فلفل سیاه و موارد مصرف و کاربرد بالینی آن
- موارد مصرف فلفل سیاه به صورت موضعی مسکن درد دندان بوده و از پیشرفت پوسیدگی دندان هم پیشگیری می نماید.
- در رفع سر درد مفید است.
- مقوی معده و اشتها آور است.
- قوای جنسی را در مرد و زن تقویت می نماید.
- فلفل سیاه خاصیت ضد سم دارد.
- مقوی حافظه نیز هست.
- گفته می شود در افرادیکه اعضای بدنشان زیاد به خواب می رود استعمال موضعی آب حوشانده فلفل در رفع این حالت بسیار موثر واقع می گردد.
- همچنین در استعمال موضعی برای رفع دردهای عصبی و نیز درمان جرب بکار می رود.
- خاصیت بی حسی موضعی آن را به ترکیبات آمیدی آن نسبت می دهند.
- آلکالوئید پی پرین فلفل سیاه تقویت کننده کبد است. البته از سیلی مارین خار مریم اهمیت کمتری دارد.
خواص فلفل سیاه و نکات و توصیه های مهم
- افرادیکه زخم معده دارند در خوردن زیاد آن مجاز نیستند.
در کل نخورند بهتر است چون فلفل در زمره ترکیبات محرک است که می توانند ترشح اسید معده را هم افزایش دهند طبقه بندی می شود. - مقادیر زیاد فلفل سیاه بدلیل اثرات سقط آوری در بارداری ممنوع است.
- زنجیر جانبی آمیدی آلکالوئید پی پرین آن را حسابی چرب دوست و در نتیجه جذبش را در روده کوچک تسهیل کرده است. پی پرین با افزایش جذب سطحی و تغییر دینامیک غشایی در روده کوچک بر جذب روده ای دیگر غذاها و دارو ها هم اثر دارد. پی پرین همچنین در مصرف توام با داروها سبب افزایش فراهمی زیستی آن ها نیز می گردد. احتمالا به همان دلیل Bioenhancer بودن است، درست مثل زنجبیل.
خواص فلفل سیاه و آخرین تحقیقات و نکات ویژه
مطالعه ای در مورد سمیت سلولی نانو پارتیکل های دانه فلفل سیاه بر سرطان کولور کتال و ریه انجام شد. نتایج بیانگر سمیت وابسته به سایز و دوز این نانوپارتیکل ها علیه این سلول های سرطانی بود. بدین ترتیب که ذرات با سایز کوچکتر سمیت سلولی بیشتر داشتند.
منابع
کتاب درمان شناسی گیاهان دارویی. مولف: دکتر زهرا نظری بلوکی و دکتر زهره عصام رودسری |
.Prashant A, et al. Int J Appl Basic Med Res. 2017Jan-Mar; 7(1):67-72 |
کتاب درمان شناسی گیاهان دارویی. مولف: دکتر زهرا نظری بلوکی و دکتر زهره عصام رودسری |
.Prashant A, et al. Int J Appl Basic Med Res. 2017Jan-Mar; 7(1):67-72 |
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.